Kategori: Makaleler

Etkin Pişmanlık Memuriyete Engel Mi? Tarihî Kökenlerinden Güncel Akademik Tartışmalara Etkin pişmanlık kavramının Türk ceza hukukundaki karşılığına bakarken, yalnızca adli sonuçlarını değil; aynı zamanda bireyin kamu hizmeti hakkını, özellikle memuriyet mevzuatını nasıl etkilediğini de anlamamız gerekir. Bu yazıda, etkin pişmanlık kurumunun tarihsel gelişimini, hukukî niteliğini ve özellikle memuriyete engel olup olmadığı sorusunu güncel akademik ve uygulama odaklı tartışmalar ışığında ele alacağız. Tarihsel Arka Plan ve Hukukî Gelişim “Etkin pişmanlık” terimi hukuken daha çok modern dönem ceza kanunlarında belirginleşmiş bir müessesedir. Ancak pişmanlık ve suçtan dönüş düşüncesi, daha eski ceza hukuku ve ahlâk sistemlerinde de mevcuttur. Osmanlı döneminde “faal nedamet” gibi kavramlar vardı;…

Laedri Mahlas Ne Demek? Bir zamanlar, küçük bir kasabada yaşayan iki yakın arkadaş vardı: Elif ve Cem. Elif, duygusal zekâsı yüksek, insanları anlayan ve onlarla derin bağlar kurabilen bir kadındı. Cem ise tam tersine, her zaman çözüm odaklı, stratejik ve mantıklı bir insandı. İkisi de kasabada saygı duyulan, herkesin güvendiği kişilerdir. Bir gün, kasabaya gelen bir yazarı tanıma fırsatları oldu ve ondan duydukları bir sözcük, hayatlarını değiştirecekti: “Laedri.” Cem, hemen merakla sormuştu: “Laedri nedir? Nereden gelir?” Elif, her zaman olduğu gibi önce bir an durakladı, sonra içsel bir huzurla “Bunu öğrenmemiz gerek” demişti. İşte bu, ikisinin de hayatlarına anlam katacak…

“12 İlim” Ne Demektir? İslam düşüncesinde “ilim” kelimesi, sadece “bilmek” anlamıyla değil; hem yaradılışla, vahiy ile, insanla ilişkili olarak “bilgi edinme”, “hakikate ulaşma” ve “amel ile bağlantılı bir bilinç” manasında kullanılır. [1] Bu bağlamda “12 ilim” ifadesi, İslam klasik eğitiminde ve geleneksel okullarda (medrese, tekkeler, zaviye gibi) genellikle yapılması gereken temel bilimsel ve dinî disiplinleri yaklaşık olarak on iki ana başlıkta toparlayan bir tasnif şeklinde karşımıza çıkar. Ancak bu sayı sabit ya da evrensel bir liste değildir; kaynaklara göre farklı sayılar, farklı başlıklar ve farklı sınıflamalar da mevcuttur. [2] Tarihsel Arka Plan — İlim Kavramı ve Klasik Tasnif Kur’an’da “ilm” kökünden türeyen…

Şivili Ne Demek? Geçmişten Günümüze Bir Sosyal Kavramın Evrimi Bir Tarihçinin Toplumsal Dönüşümü Anlamaya Çalışan Girişi Geçmişi anlamak, sadece eski olayları ve kültürel normları öğrenmekle kalmaz; aynı zamanda bugünkü dünyamızı ve kendimizi daha derinlemesine kavrayabilmemize de yardımcı olur. Dil, bir toplumun tarihine dair en güçlü izleri taşır. Her kelime, bir dönemin, bir kültürün, bir düşünce biçiminin yansımasıdır. İşte bu yüzden, dildeki değişimler ve anlamlar, toplumsal dönüşümün de bir göstergesidir. Bu yazıda, “şivili” kelimesinin anlamını, tarihsel süreçler ve toplumsal değişimlerle ilişkilendirerek inceleyeceğiz. Şivili kelimesinin anlamı, zaman içinde nasıl bir dönüşüm geçirmiştir? Bu kavram, günlük yaşamda nasıl kullanılır ve tarihsel bağlamda ne…

Geciktirici Vade Nedir? Finansal işlemlerde sıkça karşılaşılan “vade” kavramı, bir borcun geri ödenmesi ya da bir ödemenin yapılması için tanınan süreyi ifade eder. Türk Dil Kurumu (TDK) açısından “vade”, borcun ya da ödemenin belirlenen zaman içinde yerine getirilmesi gereken süredir. [1] Ancak “geciktirici vade” ifadesi, klasik vadeden biraz farklı bir nüansa sahiptir; çünkü burada borcun ifasının ya da ödemenin, taraflarca kararlaştırılmış ancak henüz belirli bir başlangıç tarihiyle sürecin başlatılmadığı halinde, o başlangıç tarihinden önce borcun muaccel hâle gelmesini geciktiren bir unsur devreye girer. Hukuki açıdan bu durum, genellikle “geciktirici koşula bağlı vade” ya da “geciktirici vade” olarak tanımlanabilir. [2] Bu yazıda, geciktirici vadenin tarihsel arka planına,…

İnhibitör Madde ve Toplumsal Yapılar: Biyoloji ve Toplumun Kesişim Noktası Toplumsal yapılar, bireylerin hayatlarını şekillendiren güçlü bir etkendir. İnsanlar, içinde bulundukları kültürel ve sosyo-ekonomik bağlamlardan etkilenerek, toplumun normlarına ve değerlerine uyum sağlarlar. Bu yapılar, sadece bireylerin dış dünyaya nasıl baktığını değil, aynı zamanda kendilerini nasıl ifade ettiklerini de belirler. Toplumun sunduğu yapısal normlar, bireylerin dünyayı algılama biçimlerini doğrudan etkiler. Bir araştırmacı olarak, bu toplumsal etkileşimlerin nasıl şekillendiğini anlamak, bireylerin ve grupların kararlarını, davranışlarını ve yaşam biçimlerini de anlamamıza yardımcı olur. Bugün, biyolojiden aldığımız bir kavram olan inhibitör maddeyi, toplumsal yapılar ve normlar çerçevesinde bir metafor olarak ele alacağız. İnhibitör madde…

İmza Örneği Formu Nedir? Pedagojik Bir Bakışla İnceleme Öğrenmenin Dönüştürücü Gücü ve İmza Örneği Formu Eğitimci olarak her gün öğrencilerimle etkileşime geçtiğimde, öğrenmenin sadece bilgi aktarmaktan çok daha fazlası olduğunu hatırlıyorum. Öğrenme, insanın dünyayı algılayışını değiştiren, kendisini geliştirdiği ve toplumsal hayata uyum sağladığı bir süreçtir. Bu sürecin pedagojik olarak yönlendirilmesi, sadece bireysel başarıyı değil, toplumsal dönüşümü de beraberinde getirir. Ancak bazen, günlük hayatın içinde basit görünen kavramlar, aslında daha derin anlamlar taşır. İmza örneği formu gibi basit bir belge, pedagojik açıdan incelendiğinde, aslında öğrenmenin ve toplumsal normların bir yansımasıdır. Peki, “İmza örneği formu nedir?” sorusunu eğitimsel bir bakış açısıyla ele…

Kütüphane Günü Ne Zaman? – Kitapların Sadece Sayfa Arasında Değil, Kalbimizde de Bir Yeri Var! Merhaba sevgili okurlar! Bugün, belki de hayatımızda her gün geçtiğimiz ama aslında hak ettiği değeri çok da fazla vermediğimiz bir günü konuşacağız: Kütüphane Günü! Evet, evet, her gün kitaplara göz atıyor olabilirsiniz ama bir gün var ki, o gün sadece kitaplar değil, kütüphaneler de başrolde! Şimdi size sormak istiyorum: Kütüphane günü ne zaman? Yoksa bu da mı unutulmuş bir şey? Gelin hep birlikte keşfedin! Erkekler İçin: “Kütüphane Günü? Hımm, Benim Stratejik Planım Şu!” Erkek bakış açısıyla biraz daha çözüm odaklı düşünelim. Kütüphane Günü, aslında tam…

Ülkeler Arası Kınama: Ekonomik Perspektiften Bir İnceleme Bir ekonomist olarak, kaynakların sınırlılığı ve bireysel ile toplumsal seçimlerin sonuçları üzerine düşünmek, her zaman karşılaştığımız gerçekliklerle yüzleşmek demektir. Kaynakların kıt olduğu bir dünyada, her karar, hem bireysel hem de ulusal düzeyde büyük etkiler yaratabilir. Ekonomik kararlar, sadece insanların gelirlerini değil, aynı zamanda ülkelerin dünya çapında nasıl algılandığını ve diğer ülkelerle olan ilişkilerinin nasıl şekillendiğini de etkiler. Bugün ele alacağımız konu, “ülkeler arası kınama” ve bunun ekonomik dinamikler üzerindeki etkileri. Ülkeler arası kınama, bir ülkenin dışarıdan gelen eleştiriler ve yaptırımlar nedeniyle izolasyona girmesi veya ticaret anlaşmalarının bozulması gibi sonuçlar doğurabilir. Bu yazıda, ülkeler…

Vasi Ne Demek? TDK’ya Göre Vasi Kavramı ve Tarihsel Süreç İçindeki Yeri Tarihe Dönüş: Bir Vasi’nin Kökenine Yolculuk Bir tarihçi olarak geçmişe baktığımızda, insanlık tarihinin her döneminde yer alan bazı kavramlar, bugün bile sosyal yapımızı etkilemeye devam ediyor. Bunlardan biri de “vasi” kelimesidir. Belki de ilk bakışta, gündelik yaşamda sıkça duyduğumuz bir terim gibi görünse de, vasi kelimesi, kökleri çok daha derinlere giden, toplumsal düzenin bir yansımasıdır. Türk Dil Kurumu (TDK) anlamına bakıldığında, vasi; “küçük ya da akıl sağlığı yerinde olmayan bir kişiye, onun adına kararlar alarak yönetim sağlayan kişi” olarak tanımlanır. Ancak, bu tanımın gerisinde, yüzyıllar süren bir tarihsel…