Gross Market Migros’un mu? – Felsefi Bir Sorgulama

Bir Filozofun Gözünden “Mülkiyet”in Anlamı

Bir filozof, “Bu kimin?” sorusunu yalnızca mülkiyet bağlamında değil, varlık düzleminde de sorar. Gross Market Migros’un mu? sorusu ilk bakışta ticari bir merak gibi görünse de, aslında modern dünyanın sahiplik, bilgi ve varlık ilişkisini irdeleyen derin bir felsefi düğümdür. Bir süpermarketin kime ait olduğu, yalnızca sermayenin değil, aynı zamanda anlamın da kime ait olduğunu belirler.

Bu yazıda etik, epistemoloji ve ontoloji perspektiflerinden bu soruyu çözümleyeceğiz. Çünkü bir markanın “sahibi” olmak yalnızca hukuki bir mesele değildir; aynı zamanda insanın “bilme” ve “var olma” biçimlerine dokunan bir gerçektir.

—

Etik Perspektif: Mülkiyetin Ahlakı

Etik, bir davranışın “doğru” olup olmadığını sorgular. Peki, bir markanın sahipliği konusunda “doğruluk” neye dayanır? Migros gibi dev bir perakende zincirinin “Gross Market” adıyla bir işletmeye sahip olması veya olmaması, kapitalizmin etik sınırlarını hatırlatır.

Bir markanın gücü, yalnızca raflarındaki ürünlerle değil, toplumun zihninde yarattığı güven ve aidiyet duygusuyla ölçülür. Eğer bir “Gross Market” halkın zihninde “Migros’a aitmiş gibi” görünüyorsa, etik olarak kime aittir? Bilginin eksikliği mi, algının gücü mü burada belirleyici olur?

Etik bakış, bize şunu sorar: “Bir şeye gerçekten sahip olmak, o şeyi yönetmek midir, yoksa onun algısını belirlemek midir?” Belki de modern çağda mülkiyet, duyguların ve imajların elindedir; tapuların değil.

—

Epistemolojik Perspektif: Bilgi ve Gerçeklik

“Biliyorum ki Gross Market Migros’un.”

Peki, gerçekten biliyor muyuz? Bilginin doğası gereği, her “bilgi” bir inanca dayanır. Epistemoloji bize şunu öğretir: “Bir şeyi bilmek için onun doğru, gerekçelendirilmiş ve inandırıcı olması gerekir.” Fakat modern bilgi çağında “gerekçe” nedir?

Bir web sitesinde, bir tabelada, ya da sosyal medyada okuduğumuz bir cümle gerçeği mi temsil eder? Yoksa gerçeklik, çoktan semboller ve markalar arasında erimiş midir? “Gross Market Migros’un mu?” sorusu, tam da burada bir bilme krizini işaret eder.

Görünüşün (Migros logosu, renkleri, düzeni) bilgiyi şekillendirdiği bir dünyada, doğru bilgiye nasıl ulaşacağız? Belki de artık bilgi değil, algı mülkiyetin anahtarıdır.

—

Ontolojik Perspektif: Varlık, Görünüş ve Gerçeklik

Ontoloji, varlığın ne olduğunu sorgular. Gross Market eğer Migros’a ait değilse ama insanlar öyle sanıyorsa, o hâlde “Gross Market nedir?” sorusu ortaya çıkar. Bir varlık, kendi özünden mi var olur, yoksa başkalarının ona yüklediği anlamdan mı?

Bu durumda Gross Market’in varlığı, fiziksel mağaza duvarlarından çok, insanların zihnindeki temsilde sürer. Eğer herkes onun Migros olduğunu düşünüyorsa, ontolojik olarak o hâlâ “Migros’tur”. Ama hukuki düzlemde öyle değildir. Burada bir varlık çatışması doğar: Görünüşün varlıktan güçlü olduğu bir çağda yaşıyoruz.

Migros logosu olmayan bir Gross Market bile, tüketicinin zihninde Migros’un yankısı olarak yaşamaya devam edebilir. Bu durum, Platon’un “idea” kavramını hatırlatır: Gerçeklik, gözle gördüğümüz değil, zihinde şekillenen bir ideadır.

—

Modern Dünyada “Sahiplik”in Yeniden Tanımı

21. yüzyılda sahiplik yalnızca maddi değil, semantik bir olgudur. Artık markalar yalnızca ürünlerin değil, düşüncelerin de sahibidir. “Gross Market Migros’un mu?” sorusu bu yüzden yalnızca bir ekonomik merak değil, aynı zamanda bir varlık sorunudur.

Bu çağda bir markaya sahip olmak, bir “anlama biçimine” sahip olmaktır. Tüketici davranışları, bilgi kaynakları ve algılar iç içe geçmiştir. Dolayısıyla sahiplik, artık tapuda değil, bilinçte yaşar.

—

Düşünsel Bir Soru: Gerçek Kime Aittir?

Bu yazının sonunda okuyucuya şu soruyu bırakmak gerekir:

Bir şeyin kime ait olduğunu belirleyen şey, belge midir yoksa inanç mı?

Bir marketin “sahibi” olmayı istemek, aslında gerçeğe sahip olma arzusunun bir biçimi değil midir?

Belki de asıl mesele şudur:

Gross Market Migros’un mu, yoksa bizim algımız mı Migros’un esiri?